ปุ๋ยผสม หมายถึง ปุ๋ยที่ได้จากการนำเอาปุ๋ยตั้งแต่ 2 ชนิดขึ้นไปมาผสมกัน เมื่อผสมแล้ว อาจมีธาตุหลัก (primary nutrient) เพียงธาตุเดียวก็ได้ เช่น การนำเอา MgSO4.7H2O มาผสมกับ triple supper phosphate (TSP) เป็นต้น |
ข้อดีของปุ๋ยผสม |
- มีธาตุอาหารหลายธาตุในหีบห่อเดียวกัน ทำให้สะดวกต่อการขนส่งและการใช้
- ปุ๋ยผสมมีสมบัติทางกายภาพดี ลดปัญหาการดูดความชื้น และการจับตัวกันเป็นก้อน ปุ๋ยเม็ดที่จับตัวกันเป็นก้อนจะสร้างปัญหาให้กับเครื่องหว่านปุ๋ยมาก
- สามารถผลิตให้เหมาะกับชนิดของพืชที่ปลูก และชนิดของดินที่เกษตรกรครอบครองอยู่ ง่ายต่อการแนะนำเกษตรกร
|
ปัจจัยในการเลือกวัตถุดิบ |
- ปริมาณธาตุอาหารในวัตถุดิบ
- ราคาต่อหน่วยของธาตุอาหาร
- ชนิดของสารประกอบในวัตถุดิบ เช่น อยู่ในรูป urea NH4NO3 CaHPO4 หรือ K2SO4 เป็นต้น
- ความเข้มข้นของสารพิษในวัตถุดิบ
- ความเป็นประโยชน์ต่อพืช (availability)
- ธาตุอาหารอื่นนอกเหนือจาก primary nutrient
- ความชื้น
- Hygroscopicity (critical humidity)
- การเกิดปฏิกริยากับสารชนิดอื่นที่นำมาผสม
- ความร้อนของปฏิกริยา
- ขนาดอนุภาคของวัตถุดิบ
- ผลกระทบต่อสมบัติทางกายภาพของ product
|
ปฏิกริยาเคมีที่อาจเกิดขึ้นในการผสมปุ๋ย |
Double decomposition
CaH4(PO4)2 + (NH4)2SO4 ------> 2NH4H2PO4 + CaSO4 NH4NO3 + KCl ------> NH4Cl + KNO3 (NH4)2SO4 + 2KCl ------> 2NH4Cl + K2SO4 |
อัตราเร็วของปฏิกริยาเหล่านี้ขึ้นกับขนาดของเม็ดปุ๋ย ไม่ทำให้สูญเสียธาตุอาหาร แต่ความร้อนจากปฏิกริยาอาจทำให้เกิดเพลิงไหม้ได้หากปุ๋ยผสมมีปริมาณมากและเก็บแบบเทกอง |
Hydration
CaSO4 + 2H2O ------> CaSO4.2H2O CaHPO4 + 2H2O ------> CaHPO4.2H2O MgNH4PO4 + 6H2O ------> MgNH4PO4.6H2O (NH4)2SO4 + CaSO4 + H2O ------> (NH4)2SO4.CaSO4.H2O K2SO4 + CaSO4 + H2O ------> K2SO4.CaSO4.H2O |
ปฏิกิริยา hydration มีข้อดีที่ทำให้ปุ๋ยที่ผลิตได้แห้งเร็ว ไม่จับเป็นก้อนแข็งในภายหลัง ปฏิกริยานี้เกิดได้ดีที่อุณหภูมิต่ำกว่า 50 องศาC
|
Decomposition
NH2CONH2 + N2O ------> 2NH3 + CO2 (NH4)2HPO4 ------> NH4H2PO4 + NH3 |
ปฏิกริยาทั้งสองจะทำให้เกิดการสูญเสีย N ปัญหานี้สามารถแก้ไขได้โดยผสม TSP หรือ OSP ลงไปด้วย
NH4H2PO4 + CaSO4 + NH3 ------> CaHPO4 + (NH4)2SO4 Ca(H2PO4)2 + NH3 ------> CaHPO4 + NH4H2PO4 |
ในกรณีของ DAP ถ้ามี MAP อยู่จะทำให้ปฏิกริยาหันกลับ
NH4H2PO4 + NH3 ------> (NH4)2HPO4 |
|
Adduct formation
Ca(H2PO4)2.H2O + 4NH2CONH2 ------> Ca(H2PO4)2.4NH2CONH2 + H2O |
ปฏิกริยานี้ทำให้ปุ๋ยชื้น |
Mixing Process |
Ammoniation Ammoniation หมายถึง การนำแม่ปุ๋ยมาผสมกันในอัตราส่วนต่าง ๆ รวมทั้งสารถ่วง (filler) และ/หรือสารแต่งเติม (fertilizer additive) แล้วพ่นสารละลาย NH3 ลงไปให้ปุ๋ยชื้นก่อนนำไปปั้มเม็ด แม่ปุ๋ยที่นิยมใช้ ได้แก่
- แม่ปุ๋ย N : NH2CONH2, (NH4)2SO4
- แม่ปุ๋ย P : TSP
- แม่ปุ๋ย K : KCl, K2SO4
การผสมโดยกระบวนการนี้มีปฏิกริยาต่าง ๆ เข้ามาเกี่ยวข้องมาก โดยเฉพาะ 2 ชั่วโมงแรกหลังผสม ทำให้องค์ประกอบทางเคมีของปุ๋ยผสมที่ได้หลากหลาย
Ca(H2PO4)2.H2O + 2(NH4)2 SO4 = 2NH4H2PO4 + (NH4)2SO4.CaSO4.H2O CaSO4 + (NH4)2 SO4 + H2O = (NH4)2SO4.CaSO4.H2O 2KCl (NH4)2 SO4 + CaSO4 + H2O K2SO4.CaSO4.H2O + 2NH4Cl H3PO4 + NH3 NH4H2PO4 KCl + NH4H2PO4 KH2PO4 + NH4Cl |
ในกระบวนการผลิตปุ๋ยผสมแบบ ammonia Hon นอกจากใช้ NH3 Solution แล้วยังอาจใช้ H3PO4 H2SO4 หรือไอน้ำ แทนก็ได้ โดยอาจใช้สารตัวใดตัวหนึ่งหรือใช้ผสมกัน ทำให้กระบวน การนี้ผลิตปุ๋ยผสมได้หลากหลายสูตรตามความต้องการของตลาด หรือของผู้ใช้ |
Bulk blending |
Bulk blendingหมายถึง การนำเอาแม่ปุ๋ยที่ปั้มเม็ดแล้วมาผสมกัน เชิงกล (mechamical mixing) เพื่อให้ได้สัดส่วนของธาตุอาหารตามต้องการ ข้อดีของวิธี bulk blending
- ค่าใช้จ่ายในการก่อสร้างโรงงานต่อ
- ต้นทุนในการผลิตต่ำ
ข้อเสียของวิธี bulk blending
- ปุ๋ยผสมที่ได้มีแนวโน้มแยกจากกันในระหว่างบรรจุกระสอบ และขนส่ง โดยเฉพาะเมื่อแม่ปุ๋ยแต่ละชนิดมีขนาด รูปร่าง และความหนาแน่นต่างกันมาก
- ยากต่อการผสมปุ๋ยปริมาณน้อย ๆ เช่น ปุ๋ยจุลธาตุลงไปในแม่ปุ๋ยที่มีปริมาณมาก เพื่อให้ได้ส่วนผสมที่กระจายตัวอย่างสม่ำเสมอ ยากต่อการกำหนดสูตรปุ๋ยที่แน่นอน โดยเฉพาะเมื่อแม่ปุ๋ยที่นำมาผสมแยกจากกันได้ง่าย
- ไม่เหมาะกับแม่ปุ๋ยที่เกิดปฏิกริยาเคมีระหว่างกัน ทำให้จำนวนแม่ปุ๋ยที่สามารถนำมาผสมได้มีจำนวนจำกัด
|
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น